Er zijn voldoende aanwijzingen die erop duiden dat Instagram de komende maanden en jaren meer en meer interessant wordt voor marketeers en bedrijven. De belangrijkste eigenschappen van Instagram zijn grotendeels bekend bij het grote publiek: zo is het netwerk alleen mobiel te gebruiken, zijn afbeeldingen of video’s vereist bij het plaatsen van updates en is het medium een tijd geleden opgekocht door sociale veelvraat Facebook.
Instagram wordt groter en groter, wat mij ertoe gezet heeft om de situatie rondom Instagram uiteen te zetten aan de hand van een chronologisch verhaal. Waar komt Instagram vandaan? Waarom wint het aan populariteit? Wat zijn de mogelijkheden van het medium? Wat is de toekomstvisie van Mark Zuckerberg (de eigenaar van Facebook) en co met betrekking tot het medium?
Een chronologisch verhaal begint, als vanzelfsprekend, bij het verleden.
Het verleden van Instagram
In oktober 2010, pas zes jaar geleden, werd Instagram gelanceerd door oprichters Kevin Systrom en Mike Krieger. Instagram combineerde de kracht van sociale netwerken, bijvoorbeeld aan de hand van hashtags, met moderne fototechnieken, zoals de zogeheten filters. Aanvankelijk was Instagram enkel beschikbaar voor iOS apparaten, maar in april 2012 werd het tevens beschikbaar gesteld voor de Android-gebruiker.
Natuurlijk was Facebook op dat moment al een gigantische speler in de markt, maar de specifieke niche die Instagram opzocht bleek een gouden greep. Het aantal gebruikers van Instagram explodeerde vanaf de seconde dat het op de markt werd gebracht, wat Facebook er toe zette om in april 2012 Instagram over te nemen voor het duizelingwekkende bedrag van 1 miljard dollar. Facebook claimt op dat moment dat ze het bedrijf autonoom wil blijven laten werken, maar wil wel intensief samenwerken met Instagram ten behoeve van de ontwikkeling van het medium. Tevens niet onbelangrijk om te vermelden: vanaf juni 2013 is het ook mogelijk om, naast foto’s, video’s te delen met Instagram. Ook de moeite waard om te vertellen: in eerste instantie is het enkel mogelijk om vierkante foto’s te plaatsen. Een feature die vorig jaar overboord werd gegooid waardoor het mogelijk werd om verschillende formaten te uploaden.
Het heden (en het recente verleden)
De huidige en meest recente statistieken zijn indrukwekkend. Meer dan 2,1 miljoen mensen in Nederland maken actief gebruik van Instagram. Met dit enorme aantal streeft Instagram het gevestigde Twitter voorbij. Nog belangrijker: als deze trend zich doorzet zal de grens van drie miljoen actieve Nederlanders op korte termijn overschreden worden. Waar Instagram voorheen vooral werd gezien als een medium met een specifieke doelgroep, namelijk de jongeren, verschuift de leeftijdsgrens meer en meer naar boven. Deze statistieken bieden voldoende bewijs om het medium nauwlettend in de gaten te houden, maar er is meer.
Ondanks dat de claim van Facebook – betreffende de autonomie van Instagram- gehandhaafd wordt, wordt de samenwerking van Instagram met Facebook steeds duidelijker. Zo werd onlangs de tijdlijn van Instagram op de schop gegooid, iets wat grote broer Facebook zeven jaar geleden reeds deed. De tijdlijn van de gebruiker wordt niet meer chronologisch weergegeven, maar gesorteerd op meest populaire berichten. Dit zorgt er, aan de hand van een algoritme, enerzijds voor dat de berichten in je tijdlijn relevanter voor je zijn; anderzijds biedt deze sortering meer ruimte voor adverterende bedrijven. Op het gebied van advertenties is de samenwerking tussen de sociale netwerken ook duidelijk: via de Facebook advertentie module kun je tegenwoordig ook adverteren op Instagram, zelfs zonder dat je een actieve Instagrampagina hebt. Tevens zijn alle gebruikersvariabelen van Facebook (denk aan geslacht, leeftijd, hobby’s, voorkeuren, politieke voorkeuren, etc.) automatisch gekopieerd naar de persoonlijke variabelen van Instagram.
Instagram maakte tot op heden geen onderscheid tussen persoonlijke en zakelijke profielen op het netwerk, maar er gaan hardnekkige geruchten dat dit binnenkort gerealiseerd wordt. Dit is wederom een voortvloeisel van de samenwerking met Facebook, waar het onderscheid tussen zakelijke pagina’s en persoonlijke pagina’s enkele jaren geleden al gemaakt is.
Als laatste punt: Instagram wordt steeds vaker toegevoegd aan sociale dashboard sites zoals Hootsuite en Social Falcon. Vanaf zulke sites kun je al je sociale platforms beheren, content plaatsen, statistieken monitoren en reageren op inkomende communicatie. Sociale platforms als Facebook, LinkedIn,Google+ en Twitter waren al veel langer verbonden aan dit soort sites en sinds kort is Instagram hier aan toegevoegd.
De toekomst van Instagram
Het lijkt er op dat Instagram een soortgelijk pad als Facebook aan het bewandelen is. Het onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke profielen is hierin de volgende grote stap. Deze stap houdt vast en zeker in dat er een uitgebreide statistieken module aan de zakelijke pagina’s gehangen gaat worden, inclusief een opzichzelfstaande advertentiemodule en een planmodule.
Let op: dat beide media eenzelfde pad bewandelen, wil nog niet zeggen dat je de content op beide netwerken 1-op-1 kunt doorzetten. Facebook en Instagram zijn beide unieke netwerken die een unieke aanpak vereisen. Facebook is bijvoorbeeld veel interessanter voor het bewerkstelligen van interactie en het promoten van evenementen; bij het plaatsen van content op Instagram zijn hashtags en geoptimaliseerd visueel materiaal belangrijker. Zeker niet onbelangrijk te vermelden: de statistieken van Instagram zijn indrukwekkend, maar vallen nog altijd in het niet bij de statistieken van Facebook.
Dat deze nieuwe karakteristieken van Instagram het gemakkelijker maken voor de marketeer om het medium in te schakelen moge duidelijk zijn. Dit, in combinatie met de eventuele komst van een statistiekenmodule, betekent dat iedere zichzelf respecterende marketeer het medium in ieder geval in de gaten moet houden. Voor de reguliere, niet-zakelijke gebruikers van Instagram zijn bovenstaande ontwikkelingen wellicht minder interessant: hun tijdlijn wordt, evenals de tijdlijn van Facebook, in de toekomst waarschijnlijk commerciëler.
Het is de kunst van de netwerken om de uiterst precaire balans te vinden tussen de voorkeuren van de gebruikers en de belangen van de marketeers en bedrijven. Voor niets gaat de zon op.